Czym są tlenowe aparaty ucieczkowe?
Ucieczkowy aparat oddechowy należy do grupy sprzętów ucieczkowych w ogólnej klasyfikacji sprzętu ochrony dróg oddechowych. Wykorzystuje się go tylko i wyłącznie w nagłych przypadkach, między innymi podczas ewakuacji. Sektorem, w którym najczęściej wykorzystuje się aparaty ucieczkowe, jest górnictwo. To jednak nie jedyny obszar zastosowania tego sprzętu.
Jak działają aparaty ucieczkowe?
Aparaty ucieczkowe nie mogą być stosowane podczas codziennej pracy. Umożliwiają bezpieczne wydostanie się z niebezpiecznego obszaru i przystosowane są do jednorazowego użytku. Ich czas pracy wynosi około godziny. Głównym elementem ucieczkowego aparatu oddechowego jest pochłaniacz, pochłaniający wilgoć i dwutlenek węgla z wydychanego powietrza oraz generujący tlen, przeznaczony do oddychania. Pochłaniacz posiada wąż oddechowy, wymiennik ciepła, ustnik oraz zacisk nosowy, a także worek oddechowy z zaworem upustowym. Niezbędnym elementem aparatu są również gogle ochronne oraz butla tlenowa. Tlen wypływa z butli tlenowej i wypełnia worek oddechowy. Wydychane powietrze natomiast przepływa przez wąż do pochłaniacza, w którym zachodzą egzotermiczne reakcje chemiczne. Temperatura wydychanego gazu jest zmniejszana, dzięki wymiennikowi ciepła, a nadmiar gazów usuwany przez zawór spustowy. Opisane aparaty ucieczkowe posiadają obieg zamknięty i izolują użytkownika od atmosfery zewnętrznej.
Gdzie są wykorzystywane?
Aparaty ucieczkowe pełnią funkcję regeneracyjną oraz ochronną dróg oddechowych w sytuacji zagrożenia gazowego. Wykorzystywane są podczas wycofywania się ze strefy zagrożenia, jeżeli stężenie toksycznych gazów jest zbyt wysokie lub jeśli stężenie tlenu jest zbyt niskie. Umożliwiają ucieczkę ze strefy objętej ryzykiem pożaru, awarii instalacji chemicznej lub wyrzutu gazów. Stosowane są w różnych gałęziach przemysłu, ale przede wszystkim w górnictwie podziemnym, objętym prawnym obowiązkiem posiadania aparatów ucieczkowych. Wykorzystywane są one również do ochrony dróg oddechowych pracowników przemysłu petrochemicznego, chemicznego, stoczniowego, obronnego, hutniczego oraz w rolnictwie i straży pożarnej.